थर्मल फवारणी म्हणजे काय

थर्मल स्प्रे हा कोटिंग प्रक्रियेचा एक समूह आहे ज्यामध्ये वितळलेले (किंवा गरम केलेले) पदार्थ तयार पृष्ठभागावर फवारले जातात. कोटिंग मटेरियल किंवा "फीडस्टॉक" इलेक्ट्रिकल (प्लाझ्मा किंवा आर्क) किंवा रासायनिक माध्यमांनी (ज्वलन ज्वाला) गरम केले जाते. थर्मल स्प्रे कोटिंग्ज जाड असू शकतात (जाडीची श्रेणी 20 मायक्रोमीटर ते अनेक मिमी पर्यंत).

थर्मल स्प्रे थर्मल स्प्रेसाठी कोटिंग सामग्रीमध्ये धातू, मिश्र धातु, सिरॅमिक्स, प्लास्टिक आणि कंपोझिट यांचा समावेश होतो. ते पावडर किंवा वायरच्या स्वरूपात दिले जातात, वितळलेल्या किंवा अर्ध-वितळलेल्या अवस्थेत गरम केले जातात आणि मायक्रोमीटर-आकाराच्या कणांच्या रूपात सब्सट्रेट्सकडे वेग वाढवतात. दहन किंवा इलेक्ट्रिकल आर्क डिस्चार्ज सामान्यतः थर्मल फवारणीसाठी ऊर्जेचा स्त्रोत म्हणून वापरला जातो. परिणामी कोटिंग्स असंख्य फवारलेल्या कणांच्या संचयाने तयार केले जातात. ज्वलनशील पदार्थांच्या आवरणास अनुमती देऊन, पृष्ठभाग लक्षणीयरित्या गरम होऊ शकत नाही.

थर्मल स्प्रे कोटिंगच्या गुणवत्तेचे मूल्यमापन सहसा त्याची सच्छिद्रता, ऑक्साईड सामग्री, मॅक्रो आणि सूक्ष्म-कठोरता, बाँडची ताकद आणि पृष्ठभाग खडबडीतपणा मोजून केले जाते. सामान्यतः, कणांच्या वाढत्या गतीसह कोटिंगची गुणवत्ता वाढते.

थर्मल स्प्रेचे प्रकार:

1. प्लाझ्मा स्प्रे (APS)

2. डिटोनेशन गन

3. वायर आर्क फवारणी

4. फ्लेम स्प्रे

5. उच्च-वेग ऑक्सिजन इंधन (HVOF)

6. उच्च-वेग वायु इंधन (HVAF)

7. कोल्ड स्प्रे

थर्मल फवारणीचे अनुप्रयोग

गॅस टर्बाइन, डिझेल इंजिन, बियरिंग्ज, जर्नल्स, पंप, कॉम्प्रेसर आणि ऑइल फील्ड उपकरणे तसेच कोटिंग मेडिकल इम्प्लांट्सच्या निर्मितीमध्ये थर्मल स्प्रे कोटिंग्सचा मोठ्या प्रमाणावर वापर केला जातो.

थर्मल फवारणी हा मुख्यतः आर्क वेल्डेड कोटिंग्जचा पर्याय आहे, जरी तो इतर पृष्ठभागाच्या प्रक्रियेसाठी पर्यायी म्हणून देखील वापरला जातो, जसे की इलेक्ट्रोप्लेटिंग, भौतिक आणि रासायनिक वाष्प जमा करणे आणि अभियांत्रिकी अनुप्रयोगांसाठी आयन रोपण.

थर्मल फवारणीचे फायदे

1. कोटिंग सामग्रीची सर्वसमावेशक निवड: धातू, मिश्र धातु, सिरॅमिक्स, सेर्मेट्स, कार्बाइड्स, पॉलिमर आणि प्लास्टिक;

2. जाड कोटिंग्स उच्च जमा दरांवर लागू केले जाऊ शकतात;

3. थर्मल स्प्रे कोटिंग्ज यांत्रिकरित्या सब्सट्रेटशी जोडलेले असतात - बहुतेकदा थराशी धातूशी विसंगत असलेल्या कोटिंग सामग्रीची फवारणी करू शकते;

4. सब्सट्रेटपेक्षा जास्त वितळण्याच्या बिंदूसह कोटिंग सामग्री फवारणी करू शकते;

5. बहुतेक भाग थोडेसे किंवा विना प्रीहीट किंवा पोस्ट-हीट ट्रीटमेंटसह फवारले जाऊ शकतात आणि घटक विकृती कमीतकमी आहे;

6. भाग त्वरीत आणि कमी किमतीत पुनर्बांधणी केली जाऊ शकते आणि सामान्यतः बदलीच्या किंमतीच्या काही अंशांवर;

7. थर्मल स्प्रे कोटिंगसाठी प्रीमियम सामग्री वापरून, नवीन घटकांचे आयुष्य वाढवता येते;

8. थर्मल स्प्रे कोटिंग्स मॅन्युअली आणि मशीनाइज्ड दोन्ही प्रकारे लागू केले जाऊ शकतात.